Viện Hóa học - Môi trường quân sự nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác khoa học công nghệ - môi trường
Hoạt động của Viện Hóa học-Môi trường trong 5 năm qua đã góp phần quan trọng vào việc tăng cường khả năng nghiên cứu khoa học công nghệ-môi trường (KHCN-MT) của Binh chủng Hóa học. Tập thể Viện đang từng ngày miệt mài nỗ lực để nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả công tác KHCN-MT, chung tay phát triển Binh chủng Hóa học, Quân đội và đất nước.
Cán bộ Viện Hóa học - Môi trường quân sự lấy mẫu nước để phân tích nồng độ ô nhiễm tại vùng biển Trường Sa.
Viện Hóa học-Môi trường quân sự là cơ sở nghiên cứu trực thuộc Binh chủng Hóa học. Viện có chức năng nghiên cứu khoa học-công nghệ các trang bị hóa học, các biện pháp kỹ thuật phòng chống vũ khí hủy diệt lớn, nghiên cứu công nghệ và tổ chức xử lý ô nhiễm môi trường; quan trắc, cảnh báo phóng xạ-hóa học cho quân đội và quốc gia.
Trong điều kiện hiện nay ngoài tác hại của một lượng lớn chất độc hóa học, bom mìn, vật nổ do chiến tranh để lại, những tác nhân trong quá trình phát triển công nghiệp hóa, đô thị hóa đã và đang phát sinh nhiều vấn đề về môi trường sinh thái cần giải quyết. Vì vậy, nghiên cứu KHCN-MT của đất nước nói chung, trong quân đội nói riêng, để phục vụ nhiệm vụ huấn luyện sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ) và chiến đấu của quân đội, vừa bảo vệ, xử lý, phục hồi môi trường bị ô nhiễm trên phạm vi cả nước là vấn đề quan trọng, một nhiệm vụ đặt ra đối với Viện Hóa học-Môi trường.
Những năm qua, trên cơ sở quán triệt sâu sắc các nghị quyết, chỉ thị của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, của Đảng ủy Binh chủng, Viện đã phát huy nội lực, năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, mạnh dạn tham mưu, đề xuất và trực tiếp xây dựng, triển khai thực hiện hàng chục dự án, đề tài nghiên cứu khoa học cấp Nhà nước, cấp Bộ và cấp Binh chủng..., đạt nhiều kết quả xuất sắc.
Viện đã chủ động nghiên cứu, khảo sát, nắm vững tình hình chất độc tồn lưu sau chiến tranh ở nước ta và công nghệ xử lý triệt để tiên tiến trên thế giới, tham mưu cho Đảng ủy Binh chủng và Bộ Quốc phòng lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện hoàn thành tốt các dự án về xử lý chất độc hóa học tồn lưu sau chiến tranh, tiêu biểu như dự án “Điều tra, đánh giá mức độ ô nhiễm chất độc da cam/điôxin do Mỹ sử dụng trong chiến tranh ở Việt Nam tại 7 sân bay quân sự và đề xuất các giải pháp xử lý”, dự án “Điều tra, thu gom, xử lý chất độc CS tồn lưu sau chiến tranh trên địa bàn tỉnh Quân khu 4, 5, 7, 9”...; xử lý các sự cố hóa chất, độc, xạ, môi trường ở các cơ sở công nghiệp trong và ngoài quân đội, cứu hộ, cứu nạn, điển hình như: Cứu người do ngạt khí độc trong hang tại bản Kịt, huyện Bá Thước, tỉnh Thanh Hóa giữa năm 2016; vụ xử lý khắc phục hậu quả ô nhiễm môi trường sau nổ pháo hoa tại Xí nghiệp 4/Z121, tổng cục Công nghiệp Quốc phòng...
Trong 5 năm trở lại đây, đơn vị đã và đang thực hiện gần 50 đề tài nghiên cứu khoa học các cấp. Các đề tài nghiên cứu tập trung vào lĩnh vực phòng chống vũ khí hủy diệt lớn, xử lý chất độc tồn lưu sau chiến tranh và sự cố môi trường hóa-xạ. Trong đó tiêu biểu là: Đề tài cấp Nhà nước “Nghiên cứu lựa chọn công nghệ xử lý triệt để điôxin trong đất và trầm tích phù hợp với điều kiện Việt Nam” hay đề tài cấp Bộ Quốc phòng “Nghiên cứu chế tạo chất tiêu độc, diệt trùng đa dụng dạng vi nhũ tương và thiết bị cỡ nhỏ để xử lý một số tác nhân hóa-sinh học có thể sử dụng trong chiến tranh” và đề tài “Nghiên cứu chế tạo Test phát hiện độc tố sinh hóa trong môi trường”...Kết quả phần lớn đề tài đã nghiệm thu được áp dụng vào sản xuất phục vụ huấn luyện, trực SSCĐ, tăng cường tiềm lực cho Binh chủng...
Cùng đó, Viện đã lãnh đạo hoàn thành tốt nhiệm vụ quan trắc, phân tích, đánh giá hiện trạng môi trường, thanh tra môi trường, hoàn thành tốt các nhiệm vụ xử lý sự cố ô nhiễm môi trường, rác thải nguy hại, nước thải công nghiệp, nước thải sinh hoạt, thuốc bảo vệ thực vật ô nhiễm tại một số địa phương, cơ sở sản xuất công nghiệp ở trong và ngoài quân đội, cơ sở sản xuất công nghiệp ở trong và ngoài quân đội...; phân tích mẫu lạ, mẫu của tổ chức OPCW. Kết quả được Bộ Tài nguyên & Môi trường, Cục Khoa học quân sự/Bộ Quốc phòng và các Nhà máy, Xí nghiệp đánh giá cao. Tiến hành tốt việc cải tiến, thiết kế chế tạo và sản xuất mới nhiều loại trang thiết bị kỹ thuật hiện đại phục vụ huấn luyện và chiến đấu của Binh chủng.
Thời gian tới, trước yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, bên cạnh những vấn đề đặt ra trong lĩnh vực quân sự, quốc phòng, việc bảo vệ môi trường, xử lý ô nhiễm do thiên tai và con người gây ra đang là vấn đề nóng đối với nước ta, đòi hỏi Viện Hóa học-Môi trường Quân sự phải không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác khoa học công nghệ - môi trường, đẩy mạnh nghiên cứu thử nghiệm, chuyển giao công nghệ... ứng dụng những tiến bộ khoa học-công nghệ vào chuyên môn, đồng hành cùng đất nước phát triển nhanh, bền vững.
Trương Minh Lý